Wielka Reforma Teatralna jest ogółem przemian w teatrze europejskim, jakie miały miejsce na przełomie XIX i XX wieku (1890-1940). Bunt wobec panującego w drugiej połowie XIX wieku realizmu zapoczątkował zmiany, które w teatrze widoczne są do dnia dzisiejszego. Teatr uznano za sztukę samodzielną, która nie powinna być zmuszana do odtwarzania jedynie świata realnego i gdzie jedynym tematem nie powinny być biografie bohaterów, czy iluzje zachowania ludzkiego. Preferowano grę zespołową, która podporządkowana była wizjom reżysera. Spektakl nie musiał również odbywać się jedynie w budynku teatralnym.
Do najważniejszych osiągnięć Wielkiej Reformy, można zaliczyć wprowadzenie żywiołowej scenografii. Miała ona zastąpić płaskie dekoracje malarskie. Zmianie uległa również gra aktorska, gdzie najważniejsze jest, by odtwórca roli zjednoczył się z przestrzenią, muzyką i tłem. Twórcą tej idei był Richard Wagner (1813-1883) i to właśnie on wprowadził w życie tezę „teatr jest syntezą sztuk”.
Wielką Reformę Teatru zapoczątkowali twórcy naturalizmu tj.; paryski Teatr Libre (założony w Paryżu w 1887 roku przez André Antoine), a także naśladowcy Freie Buhne (założony w 1889 roku przez 10 pisarzy i nadzorowany przez reżysera Otto Brahm w celu testowanie naturalistycznych dramatów) i Independent Theater (założony w 1930 roku przez Dame Doris Fitton), którzy w swej sztuce skupili się na spektaklach ze świata literatury, zrywając przy tym z tradycyjnym dotąd oświetleniem i dekoracją. Wprowadzono nowy sposób myślenia, a mianowicie zespół estradowy miał być teraz swego rodzaju wspólnotą artystyczną i ideową. Teatr miał być miejscem ciągłego doskonalenie zawodowego i pogłębiania umiejętności. Równie mocno w przemianie teatru udzielili się Meiningeńczykowie (Meininger Hoftheater), zespół teatralny założony w roku 1860 w niemieckim księstwie Sachsen, przez Georga II von Sachsen-Meiningen. W swym repertuarze zespół zrezygnował z opery i skupił się głównie na dramacie. Repertuar w większości stanowiła klasyka niemiecka, francuska i angielska. Sława teatru Meininger, nieprzerwanie rosła, przekraczając granice rodzimego kraju. W latach 1874-1890 Meininger Hoftheater dotarli również do Rosji i Polski (1884r.). Zasadniczy przełom w teatrze nastąpił za sprawą angielskiego reżysera, teoretyka i aktora, Edwarda Gordona Craiga (1872–1966). Dał on początek Wielkiej Reformie Teatralnej, tworząc nowe zasady autonomii teatru. Craig przedstawił rzeczywistość bez ubarwień, nierzadko odsłaniając brzydotę, która do tej pory była ukrywana. Aktor już nie był najważniejszym „elementem” spektaklu, jego zadaniem przede wszystkim było wyeksponowanie idei. Craig zwalczał teatr tradycyjny, potępiał naturalizm, uważał, iż teatr nie powinien być jedynie odbiciem życia codziennego, a zwłaszcza jego ubóstwa, pragnąłby ów smutną rzeczywistość zastąpić innymi wartościami, wartościami spoza życia doczesnego.
Craig w swych rozważaniach przypomina, iż teatr nie jest jedynie grą aktorów, czy inscenizacją i tańcem, teatr jest czymś więcej, powstaje z „gestu, który jest duszą gry, ze słów, które są ciałem dramatu i z barw, które są istotą samej dekoracji, z rytmu, który jest esencją tańca”. Cały współczesny dorobek teatralny, wierny jest postulatom Craiga, który znacząco wpłynął na obraz dzisiejszej sceny.
